استانبول

استانبول

استانبول (به ترکی استانبولی: İstanbul) بزرگ‌ترین شهر کشور ترکیه و مرکز فرهنگی و اقتصادی آن است. این شهر در کنار تنگه بسفر و دریای مرمره قرار دارد.

تنگهٔ بسفر دو قارهٔ آسیا و اروپا را جدا می‌کند و استانبول تنها شهر بزرگ جهان است

که در دو قاره قرار دارد. بندر طبیعی شاخ طلایی یا خلیج در این شهر واقع است.

این کلان شهر به عنوان پایتخت فرهنگ اروپا در سال ۲۰۱۰ انتخاب شده‌است.

همچنین از لحاظ تعداد گردشگران خارجی سومین شهر توریستی جهان به شمار می‌رود.

در آغاز که این شهر را در دههٔ ۶۶۰ پیش از میلاد بنا کردند،

بوزانتیون نامیدندش که به نظر می‌رسد از نام شخصی به بوزاس گرفته شده باشد.

پس از آنکه کنستانتین کبیر این شهر را به عنوان پایتخت جدید شرقی امپراتوری روم برگزید،

شهر نزد مردم به کنستانتینوپل به معنای «شهر کنستانتین» معروف گشت.

اگرچه کنستانتین سعی کرد نام Nea Roma به معنای «رم جدید» را بر آن نهد،

اما این نام نزد مردم مقبول نیفتاد و فراگیر نگشت.

مسلمانان که از قدیم با رومیان مراوده داشتند، این شهر را قسطنطنیه یا قسطنطینیه نامیدند.

نام دیگر شهر استانبول بود که از عبارت یونانی εἰς τὴν Πόλιν (با تلفظ ایستیم بولین)

به معنای «به سوی شهر» گرفته شده بود. در سال ۱۷۷۰ میلادی سلطان مصطفی سوم

 با ضرب سکه‌هایی که روی آن نام اسلامبول (اسلام‌شهر) نقش بسته بود،

تلاش کرد این نام را فراگیر کند. در دورهٔ جمهوریت و از روز ۲۸ مارس سال ۱۹۳۰ ادارهٔ پست ترکیه

از تمامی کشورهای جهان خواست تا در مکاتبات خود از نام استانبول استفاده کنند.

جغرافیا

استانبول در ساحل دریای مرمره قرار دارد و تنگه بسفر که این دریا را به دریای سیاه متصل می‌کند،

از وسط این شهر می‌گذرد. بخش غربی شهر در قاره اروپا (شبه جزیرهتراکیه)

و بخش شرقی آن در آسیا (شبه جزیره آناتولی) واقع است.

وسعت شهر استانبول ۱۵۳۹ کیلومترمربع است.

استانبول نزدیک گسل آناتولی شمالی واقع شده‌است

این گسل از شبه جزیره آناتولی تا دریای مرمره ادامه دارد.

دو صفحه از طبقات زمین‌شناسی، آفریقا و اروپا-آسیا به یکدیگر فشار می‌آورند

این خط مرزی مسئول چند لرزش و لغزش مهلک در تاریخ معاصر بوده‌است.

در سال ۱۵۰۹ زمین لرزه‌ای مهیب موجب ایجاد سونامی شد

و دیوارهای ساحلی شهر را تخریب و بیش از ۱۰۰ مسجد را ویران نمود

و موجب کشته شدن ۱۰۰۰۰ نفر شد. در سال ۱۷۶۶ مسجد ایوب کاملاً تخریب گشت.

در سال ۱۸۹۴ لرزش بسیاری از قسمت‌های بازار بزرگ استانبول را نابود کرد.

یک لرزش در ماه اوت سال ۱۹۹۹ در کوجاالی در ۱۰۰ کیلومتری شرق استانبول موجب مرگ، ۱۸۰۰۰ نفر شد.

آب و هوا

تابستان‌های گرم و مرطوب و زمستان‌های سرد، بارانی و برفی ویژگی آب و هوای استانبول است.

میزان بارش سالیانه استانبول به طور میانگین ۸۷۰ میلی‌متر است. میزان رطوبت نیز اغلب زیاد است.

این شهر تا حدودی بادخیز است و به طور متوسط (میانگین) سرعت بادی حدود ۱۷ کیلومتر در ساعت دارد.

تابستان خشک‌ترین فصل است، هر چند تابستانها هم بارش باران وجود دارد.

بافت شهر

نواحی استانبول به ۳ قسمت اصلی تقسیم می‌شود:

• شبه جزیره تاریخی استانبول قدیمی بخش‌ها و نواحی امین اونو و فاتح را در بر می‌گیرد.
• این مناطق در سواحل شمالی شاخ طلایی (خلیج) واقع شده‌اند
• که مرکز قدیمی شهر را از قسمت‌های شمالی و جوانتر سمت اروپایی جدا و متمرکز می‌کند.
• شبه جزیره تاریخی با دیواره‌هایقسطنطنیه در غرب به انتها می‌رسد.
• شبه جزیره توسط دریای مرمره در جنوب و بسفر در شرق احاطه شده‌است.
• شمال شاخ طلایی، مناطق تاریخی بَی اوغلو و بشیکتاش هستند
• که محل اسکان آخرین سلطان بوده و زنجیره‌ای از روستاهای سابق مانند اورتاکوی
• و ببک در میان سواحل بسفر ادامه می‌یابد. در بخش‌های اروپایی و آسیایی بسفر،
• استانبولی‌های ثروتمند عمارت‌های بزرگ چوبی زیبایی را ساخته‌اند
• که این عمارت و ساختمان‌هایالی نامیده می‌شوند
• که به عنوان اقامتگاه تابستانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• کوی‌هایاوسکودر و کادیکوی که در سمت آسیایی قرار گرفته‌اند،
• در واقع شهرهای مستقلی هستند و امروزه مناطق تجاری و مسکونی مدرنی در آنها ایجاد شده
• و حدودیک سوم از جمعیت استانبول در خود جای داده‌است.

افزایش رشد اداره و ساختمان‌های مسکونی بطور غالب در مناطق شمالی

سمت اروپایی متمرکز گشته‌است و بخصوص در زمینه تجارت و مراکز خرید ماسلاک،

لونت و اتیلَر که بین پل بسفر و پل سلطان احمد فاتح قرار گرفته‌اند، شهرت خاصی دارند.

رشد اقماری استانبول در طول نیمه دوم قرن بیستم بوقوع پیوست،

در این سالها بخش مهمی از شهر تحت تأثیر ساخت و سازهای غیرقانونی گسترش یافت

اما در سالهای اخیر این مناطق تخریب و توسط ساختمان سازی‌های انبوه مانند

دنیای من, Incity, دادگاه علیا و پروژه‌های مشابه که توسط شرکت‌های دولتی هدایت می‌شوند (مانند توکی)، جایگزین شدند.

روش زندگی

فعالیت فرهنگی، جهانگردی و تجارت و بازرگانی به اهمیت زندگی در شهر ادامه خواهند داد.

در حالیکه، رشد جمعیت، ترافیک، جلوگیری از تخریب خانه سازی،

تجدید و نوسازی تاریخی ساختمان‌ها و عمارات و طراحی کردن یک جاده حمل و نقلی سوم به بوسفروس به طور همتد، بوجود خواهد آمد.

زندگی روزانه در استانبول رنگارنگ و در حال جنبش و ادامه‌است همراه با دقت بسیار در نگهداری روم،

روم شرقی و عمارت‌های ترکی. استانبول اغلب اوقات مرکز و پایتخت ترکیه

در مواقع تجارت، پذیرایی، سرگرمی، فرهنگی، آموزشی، خرید، جهانگردی و هنری به شمار می‌آید.

بیش از نیمی از جمعیت در قسمت اروپایی زندگی و کار می‌کنند.

گروه بزرگی از مردم در مناطق مسکونی، قسمت آناتولیایی زندگی می‌کنند

و از پل‌ها و گذرگاه‌ها برای رفتن به کار در شهر استفاده می‌کنند.

خانه‌های سنتی که یالی نامیده می‌شوند را می‌توان در طول تورهای قایق سواری بوسفروس مشاهده کرد.

زیر ساخت‌های شهرنشینی دایماً در حال تغییر و تحول است. ساختمان‌های سنتی عثمانی از چوب ساخته شده بودند.

در دهه‌های پیشین تعداد زیادی از ساختارهای بلند در نزدیک شهر ساخته شده بودند

که این عمل رشد سریع جمعیت را منجر شد.

با محاصره شدن شهرها مردم به استانبول به عنوان شهری با سرعت رشد سریع جذب شدند.

موفقیت و پیروزی‌های زیر ساختاری تا اواسط سال ۱۹۹۰ شامل تجزیه و تحلیل مشکل فضولات

بهبود شرایط ترافیک و بهبود کیفیت هوا با توجه افزایش استفاده از گاز طبیعی می‌باشد.

علی‌رغم، بوجودآمدن آلودگی هوا و آب توسط تعداد زیادی از کارخانه‌ها،

وسایل نقلیه موتوری و خانواده‌های خصوصی، آلودگی هوا توسط ترافیک به نگرانی جمعیت استانبول اضافه می‌کند.

بیماریهای چون برونشیت و آسم بطور معمول در میان ساکنین مناطق بزرگ‌تر

و وسیعتر شهر کمتر مشاهده می‌شود زیرا که تراکم جمعیت در نزدیکی این مناطق کمتر است.

استراحت و تفریح

بیشتر مکان‌های عمومی برای شنا کردن در شهر در باکرکوی، کوجوک جکمجه سارییی و بوسفروس می‌باشند.

در بیرون شهر جزایر پرینسس دریای مرمر، سیلیوری و توزلا مانند کیلیوس و سیله در دریای سیاه وجود دارد.

جزایر پرینسس، آدالاری، پرنس گروهی از جزایر دریای مرمر، جنوب کارتال و پندیک هستند.

کاج و سبک نئوکلاسیک کاج سنگی (چوبی) و هنر عصر جدید روش عمارت‌های بزرگ

تابستانی عصر عثمانی از قرن‌های نوزدهم و بیستم، کالسکه‌های اسبی

(وسایل نقلیه موتوری مجاز نبودند) و رستوران‌های ماهی یک هدف عمومی را تشکیل می‌دهند.

آن‌ها می‌توانند توسط معبر قایق‌ها و معبرهای پر سرعت دنیز اوتوبوسو از امینونو و کارتال برسند.

۹ جزیره، در ۴ منطقه قرار گرفته‌است. سیله یک منطقه و پناهگاه ساحلی ساخته شده

و مشهور ترکیه در دریای سیاه، در ۵۰ کیلومتری استانبول است.

کیلیوس یک پناهگاه ساحلی آرام است که از درب شمالی اروپایی بوسفروس در دریای سیاه دور نیست.

محل خوبی برای شنا کردن است و در سال‌های گذشته در میان ساکنین استانبول

به عنوان مکانی برای گردش عمومی بوده‌است. کیلیوس یک پارک ساحلی همراه با رستوران‌ها (ماهی) می‌باشد.

مجله «نیوزویک» اخیراً استانبول را شهر متصل کننده اروپا نامیده‌است.

بعد از چند دهه از سعی در رسیدن شرقی، افتخارات استانبول در کشف مجدد از یک شناخت مدرن و جدید بود،

قسمت اروپایی آن از سردترین شهرها در دنیا بوده‌است. زیبایی‌های زیادی وجود دارد،

هنوزه شهر هوای ابری همراه با بازارها، کلیساهای روم شرقی و عمارات عثمانی را دارا می‌باشد.

مذهب

اکثریت قریب به اتفاق مردم در سراسر ترکیه و در استانبول، مسلمان، و به طور خاص اهل سنت هستند.

بسیاری از سنی‌ها به دنبال مکتب حنفی از تفکر اسلامی،

اگر چه حدود ۱۰ درصد از اهل سنت از فقهشافعی پیروی می‌کنند..

بزرگترین مذهب غیر سنی مسلمان ترکیه علویان با بیش از ۴٬۵ میلیون نفر جمعیت

در ترکیه هستند که یک سوم از همه علویان ترک در استانبول زندگی می‌کنند.^[۲]

اقتصاد

استانبول همیشه مرکز زندگی اقتصادی کشور بوده‌است

که این به خاطر موقعیت اتصالی بین‌المللی راه‌های مرزی زمینی و دریایی می‌باشد.

آن تقریباً ۲۰ درصد از کار صنعتی ترکیه و ۳۸ درصد از فضای کاری صنعتی ترکیه را شامل می‌شود.

بعلاوه ۵۵ درصد از تولیدات شهر ترکیه از تجارت و دادوستد

و ۴۵ درصد از دادوستد کشور از عمده فروشی و ۲/۲۱ درصد تولیدات ترکیه

از فراورده‌های انبوه ملی بدست می‌آید. ۴۰ درصد از مالیات‌های جمع‌آوری شده

در ترکیه و ۵/۲۷ درصد از محصولات ملی ترکیه‌است.

تا سال ۱۹۸۰، تولید ناخالص ملی (GDP) استانبول بطور میانگین در یک سال ۵ درصد رشد داشته‌است.

دراواخر دهه سال ۱۹۹۰ اقتصاد ترکیه و استانبول بطور خاص دچار دو شوک مهم و اساسی شد.

اول، بحران اقتصادی آسیایی بین ژوئیه ۱۹۹۷ و شروع سال ۱۹۹۸،

بحران روسیه بین آگوست ۱۹۹۸ و اواسط ۱۹۹۹ اثرات منفی در تمام قسمت‌های اقتصادی داشت

به خصوص در میان صادرات، بر این اساس، یک شکل گیری جدید

و مجدد اقتصادی استانبول در شروع و اواسط ۱۹۹۹ مشاهده شد.

زمین لرزه‌ای که مرکز آن در کجاعلی بود در ۱۷ آگوست ۱۹۹۹،

با دومین شوک بزرگ اقتصادی برای شهر از شرق بعد از بحران موجود در روسیه ترکیب شد.

بخشی از کاهش نیروی انسانی و سرمایه به علت بلای طبیعی،

یک کاهش در GDP حدوداً ۲ درصدی بوده‌است.

با وجود این رکود اقتصادی، اقتصاد استانبول در سال‌های اخیر بهبودی یافته‌است.

امروزه استانبول مرکز صنعتی ترکیه‌است.

بسیاری از نقشه‌ها و طرح‌های تولیدی اصلی در شهر متمرکز شده‌است.

استانبول و ایالات اطراف آن کتان، میوه، روغن زیتون، ابریشم و تنباکو تولید می‌کنند.

فراورده‌های غذایی، تولید منسوجات، محصولات روغنی، مواد لاستیکی

و فلزی، چرم، مواد شیمیایی، الکترونیکی، شیشه‌ای، ماشینی،

کاغذ و محصولات کاغذی و نوشیدنی‌های الکلی از تولیدات صنعتی مهم شهر می‌باشند.

چشم انداز اصلی دیگر از اقتصاد استانبول (Tourism) گردشگری و جهانگردی است.

هزاران هتل و صنعت‌های دیگر مرتبط با جهانگردی در استانبول وجود دارد

که به گردشگران و بازدیدکنندگان به طور حرفه‌ای خدمت می‌کنند.

کفاف صابون های میوه ای ویتامینه ترکیه شهرتی جهانی دارند.

کشتیرانی

قسمتی از استانبول در کشور از اهمیت بیشتری برخوردار است.

بخش قدیمی در golden Horn (برج طلایی) بطور عمده برای کشتیرانی خصوصی بکار گرفته می‌شود.

سرویس‌های معینی به خوبی سفرهای دریایی در چند قسمت وجود دارد مانند:

پیرئوس، یونان؛ دوبرونیک، کرواسی؛ ونیز، ناپل، ایتالیا؛ مارسی، فرانسه؛ حیفا،

اسرائیل در دریای مدیترانه و همچنین اودسار، اوکراین در دریای سیاه.

منبع ویکی پدیا فارسی

#ترکیه #استانبول #گردشگری